BaÅŸlamadan kapanan ‘Kürt açılımı’nın siyasi çerçevesi kadar entelektüel alt yapısı da sorunluydu. Bazı temel meseleler, eskiyle kıyaslandığında, cesurane bir biçimde gündeme getirilmiÅŸ görünse de can alıcı noktaya temas etmemeye özel itina gösteren bir üslup vardı. Hem iktidar hem devlet ve hem de halk açısından hassas konular konuÅŸulur gibi yapılmış; açılmadığı için de kapanıp kapanmadığı da belli olmamıştı.

Siyaset, ele aldığı konuları entelektüel bir tartışma zemininde tutmak için gündeme getirmez. Siyasal zeminde çözüm bulmak için entelektüel zeminde tartışılmış, olgunlaşmış meseleyi gündeme alır. Pek çok konuda olduğu gibi Kürt meselesi ve çözümü konusu da siyasal iktidarın ufku ve çizdiği çerçeveyi aşmayan bir tartışma seviyesiyle malul durumda. Buna, İslami perspektiften bakanlar kadar sol (sosyalist mi demeli) kesimleri de dahil edebiliriz.

Yeniden herkesin tuhaf biçimde umut havası estirdiÄŸi ortamda, teatral bir gösteriye dönüşen ‘sen söylemezsen ben de söylemem’ siyasetiyle yol almaya çalışılan bir süreç baÅŸlatılmış görünüyor. MeÄŸer bu meseleyi çözmek için iyimser olmamızı gerektiren ne çok gerekçemiz varmış da haberimiz yokmuÅŸ. Kürt sorunu uzmanlarından, çözüm operasyonlarının aÅŸamalarını ve ayrıntılarını ÅŸimdiden öğreniyoruz.

Akan kanın durması için, devletle Kürtler adına savaşanlarla sınırlı kalmayıp bu iki halkın arasına sokulmaya çalışılan kan davasının bozulması için atılacak her adım önemlidir. Bu amaçla iyi niyetli çabalara destek olmakla romantik bir iyimserlik sergileyerek çözümün mahiyetini şimdiden yönlendirmek, ortak tasavvurun muhtevasını belirleme ayrıcalığını elde tutma çabalarını ayırt etmek gerekir.

Bu zamana kadar PKK ve Kürt sorununun mevcut iktidara izafe edilen deÄŸerleri savunan kesimin, siyasal temsiliyetin eliyle çözülmek istenmiÅŸ olması en önemli engellerden biriydi. Tüm zaaf ve eksikliklerine raÄŸmen baÅŸlatılan birkaç giriÅŸimin adeta provoke edilmiÅŸ olmasında bu ayrıntının belirleyici olduÄŸunu düşünüyorum. Zira bu sorunu çözecek olan perspektif, geleceÄŸin Türkiyesinin yapılanmasında da önemli ölçüde belirleyici olacak demektir. Bu nedenle ‘açılım’ giriÅŸimlerindeki muhteva eksikliÄŸi açılımın kendisi kadar önemlidir. Zira ortada bölgenin gerçeklerine anakronizmle yaklaÅŸan bir PKK olduÄŸu gibi Türkiye’nin gerçeklerine de anakronik yaklaÅŸan bir çekirdek yapıdan söz edilebilir.

PKK’nın temsil ettiÄŸi çizginin siyasal talepleri ve Kürt halkının hala önemli kısmında etkin olan siyasal tasavvurla yüzleÅŸmekten kaçan çözüm arayışları, daÄŸa çıkışın görünen gerekçeleri ile operasyonel nedenleri arasındaki farkı görmek istemeyeceklerdir. Bu kesimin en önemli temsilcileri de Türk toplumunda romantik devrimcilik düşlerinin gerçekleÅŸemeyeceÄŸini görerek bunun Kürt, daha doÄŸru ifade ile PKK’da karşılığını arayan kesimin -bu süreç belli bir mecraya girerse- açıkta kalma ihtimallerinin doÄŸuracağı sonucu da ÅŸimdiden düşünmekte yarar var.

Ulusal-sol ile sosyalist-sol çizginin Kürt sorununa yaklaşımı, silahlı direniÅŸ nostaljisine denk düşen PKK’nın temsil ettiÄŸi ve de çözümden çok Türkiye vizyonlarının tıkandığı yerde çözümsüz romantizmin yüceleÅŸtirdiÄŸi bir örgüt ve liderlik olarak ortaya çıkıyordu. Devletin zaten hep askeri yöntemle karşıladığı bu dili meÅŸrulaÅŸtıran örgüt dilinin daÄŸda kalmış anakronik direniÅŸini ululayanların, siyasetle masaya oturulması karşısında boÅŸa çıkmaları travmatik bir sonuç doÄŸurabilir.

Bu siyasal ve entelektüel travma en az, çözüme her yaklaşımda ortaya çıkan kanlı eylemler kadar provokatif olabilir. Şimdilik biraz hazırlıksız yakalanmanın getirdiği şaşkınlık, biraz da genel iyimserlik havasının sisleri içinde tavrını açık etmemeyi yeğleyen bu kesim, sadece iktidara değil idolleştirdikleri PKK liderliğine karşı da karşı-kampanya başlatabilir. İdeolojik ve entelektüel farklılık ne olursa olsun ortak tasavvurun sağlıklı tartışılacağı ortamın oluşması en çok bu ulusalcı ve sol görünümlü derin çevreleri rahatsız edecektir.

Ýlgili YazýlarSiyaset