Türkiye deÄŸil ama Türkiye’de siyaset yeni bir döneme girdi. Girilen bu siyasi atmosfer bu hafta baÅŸlamadı ama görüntüleriyle toplum yeni muhatap oluyor. Özetle soru ÅŸu: Ne oldu da Cemaat’le Ak Parti arasına bu denli derin husumet girdi?

Åžaşılacak bir ÅŸey varsa o da Ak Parti ile Cemaat’in birlikte siyasi bir ortaklık yapmalarıydı.

Bu cümlenin ihtiva ettiÄŸi tarihi ve siyasi ayrışma izah edilmeden bugünü anlamlandırmak zor. Nurculuk, 1970’lere kadar, Türkiye’de Müslümanlık adına en büyük silleyi yiyen, çile çeken en önemli örgütlü hareket. Ne var ki gördüğü baskılar sonucu biçimlenen yapılanma, mücadele anlayışını ve siyasete karşı tutumunu da belirleyecektir.

Geleneksel damarları besleyen tarikatları ayrı tutarsak, entelektüel anlamda Büyük Doğu, Diriliş, Edebiyat, Mavera geleneği ile diğer İslamcılık anlayışlarının siyasal olarak Milli Görüş hareketiyle her zaman iç içe olmasa da yan yana durdukları söylenebilir. En azından siyasete bakışları, sistemi yorumlayış biçimleri ve siyaset etme biçimleri ile geleneksel Nurcuların siyasetteki muhafazakar-sağcı tutumlarından farklılaşırlar. Bu sebeple Nurculuğun içindeki dönüşüm ve ayrışmalar ne yönde şekillenirse şekillensin ana çizgi olarak İslamcılık denilen hareketlerle aralarındaki mesafeyi koruyacaklardır.

Ak Parti her ne kadar Milli Görüş gömleğini çıkardığını ilan ederek siyasete başlamış olsa ve İslamcı bir parti olmadığını deklare etse de sosyolojik olarak siyasal-toplumsal çizgide bir sürekliliğin olduğu muhakkak. En azından aynı tabana hitap eden ve onu da dönüştüren bir siyasal parti olarak sahneye çıktı.

Bu süreçte Milli Görüş çizgisine ve sosyolojik tabanına ayrı bir mecrada faaliyet gösteren Cemaat’le AKP’nin yolları kesiÅŸecektir. Bu kesiÅŸmede iki önemli faktör rol oynayacaktır: Kemalist elitin kurduÄŸu statükoyu deÄŸiÅŸtirmek için uluslararası desteÄŸi arkalarına almak, içerde de mümkün olduÄŸunca toplumsal desteÄŸi birleÅŸtirmek.

Türkiye’nin yönetilemez hale geldiÄŸi, küreselleÅŸmenin Türkiye’yi dönüştürme taleplerine karşın iç dinamiklerin direnç gösterdiÄŸi süreçte; en azından statükonun deÄŸiÅŸimi konusunda iki farklı anlayış birleÅŸti.

Ä°ktidarda elini güçlendiren küreselleÅŸme açılımıyla ve Ä°slam içinde ‘ılımlı bir rol model ‘ olma potansiyeli taşıyan Ak Parti ile doÄŸrudan siyasal risk almak yerine kendi çalışmalarına azami fayda saÄŸlayıcı stratejileri benimseyen Cemaat buluÅŸmuÅŸ oldu. Ak Parti’nin siyasal dönüşümü, uluslararası dinamiklere verdiÄŸi olumlu cevapla Cemaat’in zaten önemli ölçüde uluslararası iliÅŸkilerinden beslenen gücü birleÅŸince ortak tabanın hayali gerçek olacaktır.

Gelinen noktada özellikle Cemaat’in çekirdek kadrosu hariç muhafazakar tabanın en son görmek isteyeceÄŸi tablo AKP-Cemaat çatışmasıdır.

YaÅŸanmakta olan süreç bir günde oluÅŸmadı. Özetle, baÅŸta Tayyip ErdoÄŸan’ın güç ve karizmasının kontrol edilemez ve öngörülemez olduÄŸu, iktidarın fazlasıyla güçlendiÄŸi ve Ak Parti’nin uluslararası dengeleri karşısına aldığı söylenebilir. Daha açık ifade ile uluslararası desteÄŸe dayalı siyasal proje olmaktan çok siyasi olarak iç dinamiklere dayalı ayakta duran bir oluÅŸum haline geldiÄŸi gerçeÄŸinin altını çizmek gerek. Ä°ktidar partisinin söylem ve icraatları ne olursa olsun reel güç dengeleri açısından iç dinamiklere daha fazla yaslanarak iktidarını sürdürüp sürdüremeyeceÄŸi sınanmaktadır.

Cemaat için ise sorun çok daha basit ve pratik. Kendi misyonuna adeta kutsiyet atfeden bir adanmışlıkla anlam yükleyen çevre için camianın ayakta kalması, çıkarı hükümetten de, siyasal gerekliliklerden de önde gelmektedir. Nasıl bu iki farklı anlayış ve yapının bir araya gelmesi şaşırtıcı olmuşsa -ki bu duruma o zaman şaşmayanların bugün olup bitenleri anlama/anlamlandırma şansları olmayacaktır- bugün de ayrışmalarından çok ayrışma biçimleri şaşırtıcı olmalıdır.

Hiçbir strateji, siyasi zorunluluk ahlaki esasların önüne geçemez. Ahlaken sorunlu hiçbir davranış, yoksulun yetimin hakkına tecavüzün mazereti olamaz.

Gayrimeşru yöntemlerle meşru, gerekli, hayırlı yol alınamaz.

Gerekçeniz ne olursa olsun, ahlaken sorunlu hiç bir uygulamaya göz yumulamaz.

Hiçbir cemaatin, hizbin dar çıkarları bu ülkenin, Müslümanların, ümmetin geleceğinin üstünde değildir.

Kişisel günah ve ayıpları siyasal şantaj vesilesi yapmak hiçbir ahlak ilkesiyle bağdaşmaz.

Milletin sorumluluğunu alanların bu gücü, imkanı istiskal ettiği yerde de herkesten önce siyasal iradenin hesap sorması ve hesap verir olması gerekir.

Ýlgili YazýlarSiyaset